سوب شناسی حوزه آبخیز سد البرز (مازندران ) با نگرشی بر عوامل تشدید کننده فرسایش و رسوبگذاری در مخزن سد

چکیده پایان نامه: هدف اصلی پژوهش: ارائه الگویی است که با استفاده از آن بتوان ضمن شناخت علل تشدید کننده فرسایش درتعیین موقعیت رسوب حاصل به شناسایی رسوبات مخازن پرداخت ونیز توجه پژوهشگران و دست اندرکاران علم رسوب شناسی را به تدوین راهبردهای اساسی جهت پیشگیری، کاهش وکنترل رسوبگذاری و استفاده بهینه از این سد را فراهم نمود. قابل توجه است که از نظر اشتوکلین " محدوده مورد مطالعه برپایه تقسیمات زمین شناسی ایران جزء البرز شمالی محسوب می شود" در نمونه برداری از منطقه مورد مطالعه "با توجه به اینکه تهیه نمونه کامل از رسوبات منطقه بسیار دشواریا ناممکن بود ،با استفاده از نمونه برداری چند مرحله ای، تعداد 335 نمونه ،از پنج رودخانه اصلی و زیر حیطه های آنها و همچنین مخزن سد برداشت شد . روش پژوهش: این تحقیق یک تحقیق توصیفی واکتشافی است وابزار اندازه گیری در این پژوهش، مشاوره، نمونه برداری، بانکهای اطلاعاتی، برنامه ها وتجهیزات تفکیک وارزیابی رسوب استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که میزان درصد رس و ماده آلی در خاکهای تحت کشت کم بوده که امرناشی از کاربری نامناسب زمین می باشد، این مهم سبب شده تا اسیدیته خاک افزایش و از رطوبت اشباع در خاک کاسته شود .از سوی دیگر این عمل موجب کاهش نفوذ پذیری آب به داخل خاک، و بدنبال آن سیلاب و فرسایش بیشتر در پی دارد. متوسط بارندگی سالانه در حوزه آبخیز سد البرز 1000میلیمتر است که به دلیل پوشش گیاهی متراکم، فرسایش ناشی از سیلابهای احتمالی را در برخی از محدوده به حداقل رسانده قابل توجه است به دلیل جهت وطول شیب در نواحی مختلف حوزه، مقدار فرسایش متفاوت است. رسوبات مخروط افکنه در تقاطع رودخانه های منتهی به سد غالبا زاویه دار،جور نشده ، نارس وبا رنگ قرمز (بیانگر محیط اکسیده) دیده می شود. که این امر نشانگر کوتاهی مسیر و سنگ مادر فرسایش یافته است. همچنین میزان تبخیر حاصل از محاسبات طشت مدل aتقریبا دو برابر میزان اعلام شده در مطالعات اولیه است. که خود یکی از عوامل نسبتا تاثیر گذار در تشکیل و رسوبگذاری شیمیایی این حوزه است. از مجموعه اطلاعات دریافتی، مقدار رسوبی که در مخزن سد در طول 100سال ذخیره می شود برابر با 4/10156926میلیون تن است .قابل ذکر است که مجموعه عوامل محیطی وانسانی سبب روند روبه رشد فرسایش می شود.ازجمله این عوامل عبارتند از قطع بی رویه درختان، آیش نامناسب زمین کشاورزی، استفاده از سموم کشاورزی ،برداشت نامناسب رسوبات بستر رودخانه ها، رها سازی فاضلاب خانگی به داخل رودخانه های اطراف سد، و تبدیل جنگل های هیرگانی به زمین های کشاورزی در منطقه سبب ساز تغییر زمانی وحجمی رسوبگذاری در دریاچه شده است.و علاوه بر این عوامل در محدوده سد البرز لرزه خیزی به دلیل وجود گسل های منطقه دور از ذهن نمیباشد.و همچنان خطر بالقوه ای برای تخریب سد میباشد.